با شیوع ویروس کرونا و درگیر شدن ایران با این ویروس ، بازار نظریه توطئه هم گرم شد وحتی افرادی که همیشه منتقد نظریه توطئه بودند این بار بصورت کاملا عجیب با تغیر موضع این بحث رو پیش کشیدند که شاید این موضوع مربوط به استفاده از سلاح های بیولوژیکی علیه کشور ها ، بخصوص چین باشد .

نظریه ی توطئه چگونه شکل می گیرد ؟

1-در  مواقعی حکومت ها توانایی حل یک مشکل را ندارند یا علت موضوعی را متوجه نمی شوند ، احساس می کنند که پای قدرت های خارجی یا برخی افراد منافق داخلی در موضوع احساس می شود .

2-در مواردی حکومت یا اشخاص کاملا متوجه ناکار آمدی خود و این که این مشکل در اثر سوء مدیریت آن ها رخ داده است را می فهمند اما خب باید برای افکار عمومی پاسخی داشت ، که این موضوع را قانع کننده می بینند و افکار عمومی هم با توجه به حس ناسیونالیسم خود و این که نمی خواهند قبول کنند که کشورشان اشکالات متعددی دارد پس این نظریات را به راحتی می پذیرند .

خب اگر بخواهیم از تاریخ نظریه توطئه حرف بزنیم می بینیم که همیشه و در طول تاریخ و نه تنها در ایران بلکه در جهان این موضوع بحث داغی بوده است در تاریخ معاصر از انقلاب مشروطه گرفته تا انقلاب سال 57 همیشه دخالت قدرت های خارجی مورد بحث بوده و حتی حکومت پهلوی هم یکی از عوامل نارضایتی مردم را در دخالت بیگانگان می دید و حتی در آمریکا و در قضیه دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری ردپای این نظریه دیده می شود .

اما در مورد کرونا چرا این نظریه پیش می آید ؟

خب وقتی عموم مردم شاهد این هستند که قدرتی مثل چین در مقابله با این ویروس دچار سردرگمی شده است طبیعتا این فکر ایجاد می شود که شاید قدرت های غربی و آمریکا عامل ایجاد این ویروس بوده اند تا جلوی پیشرفت اقتصادی چین رو بگیرند اما این دوستان غافل از این نکته بوده اند که اقتصاد جهانی کاملا با هم درتنیده هست.

میلتون فریدمن در سخنرانی این که چرا جنگ ها در جهان کاهش یافته اند را دقیقا با استفاده از همین موضوع پاسخ می دهد که درهم تنیدگی اقتصاد جهانی باعث کاهش جنگ ها شده است . این موضوع دقیقا در مورد کرونا هم صادق است . شاید اثر کرونا در اقتصاد آمریکا هفته اول معلوم نشود اما طبیعتا هفته دوم اثرات این ویروس روی بازار های آمریکا مشهود خواهد بود . که دقیقا این اتفاق هم افتاد . وقتی به این نکته هم فکر می کنیم که بسیاری از شرکت های آمریکایی و اروپایی ، چین را به علت هزینه تمام شده ی کمتر برای تولید کالا های خود انتخاب کرده اند قطعا این نظریه کم رنگ می شود . خب زیان کشور های غربی شاید به اندازه ی چین نباشد اما مطمئنا اثر عمیقی بر روی اقتصاد آن ها دارد. 

یک مورد دیگر ایجاد ویروس برای راه انداختن تجارت دارو هست که طرفداران زیادی دارد. که بنظرم اصلا منطق مورد نیاز را دارا نیست تجارت دارو در مقابل زیان تعطیلی چند ماهه ی شرکت ها و سقوط بازار ها چقدر می تواند سود آور باشد . 

به عنوان نکته پایانی من همیشه از دوستان خود این سوال رو می پرسم (اگه در کشور دیگه ای زندگی می کردیم همین قدر روی نظریه توطئه تاکید داشتید؟)

شما هم به این سوال فکر کنید

 

محسن حیدری